NGÀNH CÔNG NGHIỆP ĐỒNG HỒ CÓ BAO NHIÊU LOẠI TRIỆN? TRIỆN DÙNG ĐỂ LÀM GÌ?

Là ngành công nghiệp đồng hồ lớn nhất nhì thế giới, Thuỵ Sĩ có hàng loạt các tiêu chuẩn khắc khe nhằm đảm bảo chất lượng của sản phẩm; xây dựng và giữ vững danh tiếng cho uy tín quốc gia; trong đó có những con triện – dấu hiệu nhận biết kim loại quý trong ngành đồng hồ. Mời các bạn khám phá cùng SHOPDONGHO.com qua bài viết dưới đây nhé.

SƠ LƯỢC LỊCH SỬ RA ĐỜI TIÊU CHUẨN KIM LOẠI QUÝ VÀ KÍ HIỆU HALLMARKS

Kim loại quý bao gồm những loại nào?

• Như tiêu chuẩn chung trên thế giới, các kim loại quý thường quý hiếm và có giá trị cao, thường xuyên bị làm giả nhằm nâng mức giá sản phẩm. Ví dụ: vàng, bạc, bạch kim , v.v…

Sơ lược lịch sử của các con triện: 

• Năm 1424, Đức giám mục John của Brogny ban hành các quy định liên quan đến tuổi vàng bạc tại Geneva, Thuỵ Sĩ. Sau đó nó được áp dụng cho cả Neuchatel và Schaffhausen.
• Ban đầu nó được đóng dấu và kiểm soát bởi các hiệp hội địa phương.
• Từ thế kỉ 17, ngành công nghiệp chế tạo đồng hồ phát triển ở Geneva và vùng núi Jura.
• Để đảm bảo được chất lượng sản phẩm và giữ vững uy tín thương hiệu quốc gia, các nhà chế tạo đồng hồ đã bắt đầu vận động quốc hội liên bang để có thể kiểm soát tốt hơn tuổi của vàng và bạc.
• Năm 1815, văn phòng khảo nghiệm đầu tiên được thành lập tại Geneva. Năm 1839, chi nhánh thứ 2 được đặt ở Neuchatel. Các văn phòng khảo nghiệm này được thành lập dựa trên luật pháp, thay thế cho hệ thống quy định của các hiệp hội có từ thời trung cổ.

• Về chính trị, năm 1848, nhà nước Liên bang Thuỵ Sĩ được thành lập và trao quyền tự quyết cho mỗi liên bang về vấn đề kiểm soát kim loại quý; tạo ra sự chênh lệch giữa các quy chuẩn và gây khó khăn cũng như tạo ra các kẻ hở tổn hại đến thương hiệu quốc gia “Swiss Made”.
• Năm 1850, 548 đơn vị bao gồm các công ty, thợ thủ công, nhà máy ở La Chaux De Fonds đã đứng lên yêu cầu một loại kí hiệu chung cho cả liên bang và trình lên Hội đồng quốc gia nhưng bị bác bỏ với lí do: trái với tự do thương mại, người dân vẫn cảm thấy thoải mái khi mua loại vỏ đồng hồ rẻ hơn, chất lượng thấp hơn.
• Những năm thập niên 70 thế kỉ 19, như đã dự đoán, dưới dự giúp sức của Mĩ và Pháp, một số nhà chế tạo vỏ đồng hồ ở Thuỵ Sĩ đã lừa dối về độ tinh khiết (thành phần kim loại) có trong vỏ với mục đích xấu, gây tổn hại nghiêm trọng tới danh tiếng của các nhà sản xuất Thuỵ Sĩ.
• Năm 1876-1877, ngài Numa Droz đại diện cho 2154 thợ và nhà xưởng ở Romandy và Bern đề xuất thành công biện pháp kiểm soát vàng và bạc bằng các loại kí hiệu cơ bản được đóng lên vỏ đồng hồ.

• Sau khi đạo luật được kí kết và ban hành, những chiếc đồng hồ Thuỵ Sĩ bắt đầu được đóng triện tuổi vàng bạc như sau:
  • Thường là 14K – vàng 14k là tiêu chuẩn cực kì phổ biến thời đó.
  • Đồng hồ bằng bạc thường chỉ đóng triện rất đơn giản là “Fine Silver” hoặc “Argent Fin”, không xác định rõ tuổi bạc.
  • Kim loại đồng mạ bạc được đóng dấu “Cuivre” hoặc “Metal” tại Thuỵ Sĩ. Tuy nhiên, do sức ép từ việc phải nhập khẩu vào thị trường Anh quốc, các nhà sản xuất buộc phải đồng nhất chất liệu vỏ để đạt được chứng nhận từ văn phòng khảo nghiệm Anh.

Chiều dài lịch sử phát triển của dòng hallmarks Thụy Sỹ khá phức tạp, nó gắn liền với chiến tranh, thị trường khá nhiều, tuy nhiên ta có thể chia nó ra làm 4 giai đoạn :

1. Tk 15 đến trước 1880 : thời kì tự trị ở các bang
2. Từ 1880 đến trước 1933 : hình thành những con dấu chính thức đầu tiên. 
3. Từ 1933 đến trước 1995 : thay đổi về triện bạc và bạch kim. 
4. Từ 1995 đến nay : thống nhất bằng triện đầu chó sr.bernard cho tất cả kim loại quý.

 

ĐẠO LUẬT KIỂM SOÁT KIM LOẠI QUÝ THỤY SỸ VÀ HỆ THỐNG KÍ HIỆU CHUNG 1880-1933-1995

Ngày 23 tháng 12 năm 1880, đạo luật kiểm soát kim loại quý được ban hành tại Thuỵ Sĩ. Theo đó, hệ thống kí hiệu thống nhất trên toàn lãnh thổ dành cho vỏ đồng hồ kim loại quý, đặc biệt là vàng và bạc.

Những triện này bao gồm:

• 🔹 Một kí hiệu hình tượng
• 🔹 Một chữ cái đại diện cho thị trấn đặt văn phòng chứng nhận kim loại.

Cụ thể hơn:

A. TRIỆN KIM LOẠI QUÝ NỘI ĐỊA (1880 )

• 1. Triện Helvetia ( Bà Đầm, Nữ Hoàng): cho vàng 18k 750 (tức kim loại chứa vàng 75%)         
• 2. Triện con sóc: vàng 14k (583)
• 3. Triện thanh kiếm: vàng 9K và 10K
• 4. Triện con gấu :  bạc 875
• 5. Triện chim trĩ : bạc 800
• 6. Triện sơn dương :  bạch kim 950

Bên cạnh đó, trong quá trình phát triển, sẽ có sự bổ sung của bộ triện kim loại quý dành riêng cho vỏ nhập khẩu vào Thụy Sỹ bắt đầu từ 16/6/1917 , bao gồm :

B. TRIỆN KIM LOẠI QUÝ NHẬP KHẨU (1917 – TRƯỚC 1933)

• 1. Triện đầu linh miêu – triện đầu mèo ( Lynx) : Vàng 14k 583 hoặc cao hơn
• 2. Triện hoa nhung tuyết ( edelweiss – quốc hoa của Thụy Sỹ) : bạc 800 hoặc cao hơn
• 3. Triện “E” ( étranger – nước ngoài) : bạch kim 950 hoặc cao hơn 
• 4. Triện “A” ( Ausland ) : vàng có độ tinh khiết bé hơn 14k và tối thiểu 8k.

Thời kì này cũng sẽ có sự thay đổi và biến động liên quan đến thị trường nước ngoài, do Thụy Sỹ rất mạnh về xuất khẩu, điển hình là sang Đức ( thay đổi cho vàng 14k thành 585) hay sang Anh ( bạc 935, 925 và vàng 755). Từ ngày 1/6/1907, các bộ triện của Thụy Sỹ bắt đầu bị loại bỏ dần trên đồng hồ xuất Anh, mà thay vào đó là bộ kí hiệu của riêng nước Anh đóng cho vỏ đồng hồ nhập vào ( tùy trường hợp, cũng có bộ vỏ sẽ có cả triện Anh lẫn Thụy Sỹ).

Chính sự lằng nhằng này đã dẫn tới xuất hiện những bộ vỏ không thống nhất, kì quái về cách đóng triện, mà điển hình là :

C.TRIỆN XUẤT KHẨU TK19

1. Triện 3 helvetia ( 3 bà đầm) : vàng 18k 755

2. Triện 2 con sóc : vàng 14k 585

3. Triện 3 con gấu : bạc 935

Sau thế chiến 1 khiến nguồn cung khan hiếm, đặc biệt là bạch kim từ thị trường Nga, người ta đã yêu cầu hiện đại hóa đạo luật kim loại quý. Đề xuất được đưa ra năm 1925, tới 20/6/1933 được ban hành và chính thức có hiệu lực từ 1-7-1934. Với bộ triện cụ thể như sau :

D. TRIỆN KIM LOẠI QUÝ NỘI ĐỊA  (1933 ĐẾN TRƯỚC 1995)

• 1. Triện helvetia ( bà đầm ) : vàng 18k (750)
• 2. Triện con sóc : vàng 14k ( 585 cao hơn bản cũ chỉ 583)
• 3. Triện cây chùy gai : vàng 9k 375
• 4. Triện con vịt : bạc 925 ( thay triện con gấu)
• 5. Triện chim trĩ : bạc 800
• 6. Triện con dê : platinum 950 ( thay triện sơn dương )

E. TRIỆN KIM LOẠI QUÝ NHẬP KHẨU ( SAU 1933)

• 1. Triện đầu linh miêu 1 ( lynx 1 ) : vàng 18k 750
• 2. Triện đầu linh miêu 2 ( lynx 2 ) : vàng 14k 585
• 3. Triện ” TB” ( Titre Bas – tiêu chuẩn cấp thấp) : vàng 9k 375
• 4. Triện bông hoa 1 : bạc 925
• 5. Triện bông hoa 2 : bạc 800
• 6. Triện đầu thỏ : platinum 950

F. KÍ HIỆU “X” – NƠI ĐÓNG DẤU

Bên trong mỗi bộ triện, sẽ có một chữ ” x” nhỏ ( trong các ảnh trên), nó là biểu thị của nơi đặt văn phòng khảo nghiệm Thụy Sỹ, hoặc nơi mà vật phẩm được đóng dấu và kiểm tra. ” x” sẽ được biểu thị bằng một chữ cái, ví dụ như ” G” là Geneve, ” N” là Neuchatel”, ” C” là La Chaux De Fonds…. Cụ thể:

• B = Biel/Bienne
• * = Basel
• T = Chiasso
• G = Geneva
• C = La Chaux De Fonds
• V = Lausanne
• L = Le Locle
• J = Le Noiremont
• N – Neuchâtel
• R = Romanshorn
• S = Schaffhausen
• Z = Zurich

G. TRIỆN KIM LOẠI QUÝ TỪ 1995 ĐẾN NAY – TRIỆN ĐẦU CHÓ

Năm 1995, đạo luật được cải cách với hệ thống kí hiệu dành cho vỏ đồng hồ đã được thu gọn lại, với một triện đầu chó St.Bernard.

Theo luật này ,tất cả vỏ đồng hồ nhập khẩu, hoặc sản xuất tại Thụy Sỹ bằng Bạc, vàng, bạch kim hay paladi phải được đóng dấu đầu chó + dấu nhà sản xuất + dấu tuổi vàng. Bên cạnh đó, tất cả mặt hàng kim loại quý ( có cả vỏ đồng hồ) cũng sẽ phải đóng dấu kiểm soát chung ( triện cân tiểu ly ) theo công ước quốc tế.

THÔNG TIN THÊM: Chú chó bên trong hình thuộc giống chó Bernard, nó có tên là Barry ( 1800-1814). Đây là chú chó cứu hộ vô cùng nổi tiếng tại các khu vực núi ở Thụy Sỹ và Ý. Trong suốt cuộc đời nó đã cứu sống được hơn 40 người, và người ta đã gọi chú chó với cái tên tôn kính là ” thánh Barry” – tức ” St.Bernard”. Sau khi chết, xác của nó đã được chuyển tới bảo tàng lịch sử tự nhiên Bern, Thụy Sỹ.

H. HỆ THỐNG CẤU THÀNH BỘ TRIỆN KIM LOẠI QUÝ DÀNH RIÊNG CHO VỎ ĐỒNG HỒ SAU NĂM 1995 TẠI THỤY SỸ ( NỘI ĐỊA)

Bộ kí hiệu/triện đối với vỏ đồng hồ Thụy Sỹ kim loại quý bao gồm :

1. Kí hiệu trách nhiệm ( nhãn hiệu nhà sx hoặc tài trợ) 
2. Kí hiệu về tuổi kim loại quý 
3. Triện chính thức của Thụy sỹ – cái này buộc phải có và hiện nay là triện đầu chó.

Dưới đây là bản mẫu :

Hình ảnh minh hoạ:

• nhãn hiệu ( hãng baume mercier)
• triện đầu chó
• triện tuổi vàng au 750

Do chiếc đồng hồ này có thể dùng xuất khẩu nên sẽ có thêm triện cân tiểu ly dành cho thị trường các nước đã kí hiệp ước với nhau về kim loại quý, ta sẽ bàn sau. 

1.Responsibility Mark – triện trách nhiệm

Về ” kí hiệu trách nhiệm” = ” Responsibility Mark“ hay triện nhãn hiệu, nó dành cho các loại mặt hàng hợp kim, hoặc mạ được bán ở Thụy Sỹ, và bắt buộc phải có.

Hệ thống kí hiệu này được đăng kí tại văn phòng trung tâm kiểm soát kim loại quý ở Berne, sổ đăng kí hiện nay có khoảng 15.000 lượt đăng kí cả trong lẫn ngoài nước.

2. TRIỆN TUỔI KIM LOẠI QUÝ (1995-NAY)

Bên cạnh đó, ta sẽ có bộ kí hiệu về tuổi kim loại quý ( nội địa) được chấp nhận bởi luật pháp là :

A. Vàng

1. Vàng 375 : kí hiệu ” 375″ hoặc ” Au 375″ hoặc “Gold 375” 
2. Vàng 585 : kí hiệu “585” hoặc “Au 585” hoặc “Gold 585”
3. Vàng 750 : kí hiệu “750” hoặc “Au 750” hoặc “Gold 750”
4. Vàng 916 : kí hiệu “916” hoặc “Au 916” hoặc “Gold 916”
5. Vàng 999 : kí hiệu “999” hoặc “Au 999” hoặc “Gold 999”

B. Bạc

1. Bạc 800 : “800”hoặc “Ag 800” hoặc ” Silver 800″
2. Bạc 925 : “925” hoạc “Ag 925“ hoặc “Silver 925“
3. Bạc 999 : “999” hoạc “Ag 999“ hoặc “Silver 999“

C. Bạch kim

1. Bạch kim 850 : “Pt 850” hoặc ” Platinum 850″
2. Bạch kim 900 : “Pt 900“ hoặc “Platinum 900“
3. Bạch kim 950 : “Pt 950“ hoặc “Platinum 950“
4. Bạch kim 999 : “Pt 999“ hoặc “Platinum 999“

D. Palladi

1. Palladi 500 : “Pd 500” hoặc ” Palladium 500″ 
2. Palladi 950 : “Pt 950“ hoặc “Plalladium 950“
3. Palladi 999 : “Pt 999“ hoặc “Plalladium 999“

 

CÔNG ƯỚC QUỐC TẾ VỀ TRIỆN KIM LOẠI QUÝ ( TRIỆN CÂN TIỂU LY)

Tháng 11 năm 1972, Công ước quốc tế “Convention on the Control and Marking Of Articles Of Precious Metals” – công ước kiểm soát và đánh dấu kim loại quý, thường viết tắt là ” CCM” được kí kết tại Áo và có hiệu lực vào năm 1975.

Theo đó, Hội đồng các nước tham gia ban bố bộ triện quy chuẩn chung là “Triện tiểu ly 750”. Dấu kiểm soát quốc tế CCM của công ước, có tư cách pháp lý tương đương với văn phòng kiểm nghiệm quốc gia ở từng nước, được kiểm định theo một phương pháp chung thống nhất.

🔴 Mục đích ra đời của Triện cân tiểu ly bao gồm:

• Một khi đã đóng được con dấu này lên vỏ, thì KHÔNG PHẢI KIỂM TRA LẠI ở các quốc gia đã tham gia công ước
• Giảm phiền phức và giảm nguy cơ xung đột thương mại

🔴 Thông tin thêm:

• Cân tiểu ly 750 chỉ dành cho những chiếc đồng hồ xuất khẩu với vỏ vàng, bạc và bạch kim.
• Những chiếc đồng hồ bán tại thị trường Thuỵ Sĩ hoặc nội địa các quốc gia khác thì không cần triện này.

Triện này có hình dạng một cái cân tiểu ly, ở chính giữa sẽ có đề kí hiệu tuổi kim loại đến hàng phần ngàn. Có 4 loại kim loại quý được chứng nhận là : vàng, bạc, bạch kim và Palladium. Bảng thông tin cụ thể như sau:

Triện cân tiểu ly thường được đóng ngay cạnh bộ triện nội địa. Bao gồm :

• Triện CCM
• Triện quốc gia
• Triện tuổi kim loại
• Triện trách nhiệm ( nhà sản xuất hoặc nhà tài trợ)

Hình ảnh minh hoạ bộ triện tiêu chuẩn cho đồng hồ xuất khẩu Thuỵ Sĩ:

 

Hình ảnh minh hoạ bộ triện tiêu chuẩn cho đồng hồ xuất khẩu Anh:

DANH SÁCH CÁC QUỐC GIA THAM GIA KÍ KẾT CCM 

AUSTRIA (1975), CROATIA (2018), CYPRUS (2007), CZECH REPUBLIC (1994), DENMARK (1988), FINLAND (1975), HUNGARY (2006), IRELAND (1983), ISRAEL (2005), LATVIA (2004), LITHUANIA (2004), NETHERLANDS (1999), NORWAY (1983), POLAND (2005), PORTUGAL (1982), SLOVAKIA (2007), SLOVENIA (2009), SWEDEN (1975), SWITZERLAND (1975), UNITED KINGDOM (1976).

Nguồn: Tổng hợp